Ο καταρράκτης δημιουργείται όταν ο φακός του ματιού που κανονικά είναι διάφανος σαν κρύσταλλο αρχίζει να θολώνει και να χάνει την διαύγεια του. Όλοι οι άνθρωποι από μια ηλικία και μετά συνήθως μετά τα 65 αρχίζουν να χάνουν την διαύγεια του φακού. Η μακροχρόνια χρήση κορτιζόνης, η έκθεση στον ήλιο χωρίς ειδικά γυαλιά, το κάπνισμα, ο διαβήτης, το οικογενειακό ιστορικό μπορεί να επιταχύνουν αυτή την διαδικασία.
Το κύριο σύμπτωμα είναι η σταδιακή θόλωση της όρασης, επίσης η δυσανεξία στα έντονα φωτά πχ στην νυχτερινή οδήγηση, το ξεθώριασμα των χρωμάτων.
Ο καταρράκτης αντιμετωπίζεται με επέμβαση φακοθρυψιας, αφαίρεση του θολωμένου φακού και αντικατάσταση του με νέο συνθετικό ενδοφακό, ο όποιος είναι ειδικά σχεδιασμένος ώστε να διορθώνει την μακρινή όραση του ασθενούς χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση γυαλιών. Με τους νέους πολυεστιακούς ενδοφακούς είναι δυνατή η διόρθωση για όλες τις αποστάσεις χωρίς την χρήση γυαλιών.
Η επέμβαση διαρκεί περίπου 20-30 λεπτά , είναι ανώδυνη με την χρήση αναίσθητων σταγόνων , και ο ασθενής μπορεί να συνεχίσει κανονικά τις δραστηριότητες του ακόμα και από την ιδία μέρα.